Cũng như vai trò quan trọng của màu sắc trong thiết kế, các hình khối cơ bản cũng có tầm ảnh hưởng tương tự như thế. Hình dáng của hình khối không đơn giản chỉ để trang trí, tạo điểm nhấn cho bản thiết kế, mà nó còn truyền tải được nhiều thông điệp đằng sau đó nếu biết cách đặt đúng chỗ. Hôm nay chúng ta sẽ chỉ tìm hiểu 3 hình khối cơ bản nhất đó là hình vuông, hình tròn và hình tam giác để xem chúng có ý nghĩa như thế nào đối với thế giới của đồ họa nhé.
Sự thành công của bất kỳ hình ảnh nào đều liên quan rất nhiều đến cách mọi người nhìn nhận nó. Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến nhận thức của con người và phần quan trọng thuộc về tâm lý học.
Tất cả các đối tượng trực quan đều có thể được phân tích về hình dạng. Ví dụ, một ngôi nhà thường được nghĩ đến như một hình chữ nhật với một hình tam giác trên đỉnh và mặt trời cũng được hình dung như một vòng tròn với các đường như là tia nắng bao quanh nó. Chúng ta có thể không phải lúc nào cũng nhận thấy rằng những hình dáng bao quanh vẫn có ảnh hưởng lớn đến ý thức và hành vi của chúng ta. Khoa học nghiên cứu ảnh hưởng của hình dạng đến con người được gọi là tâm lý của hình dạng.
1. Ý nghĩa của hình tròn trong thiết kế
Không biết các bạn có nhớ thần chú Toán học “Trong 1 tam giác vuông, bình phương cạnh huyền bằng tổng bình phương 2 cạnh còn lại” của nhà Toán học Pytago không nhỉ? Ông đã phát biểu rằng hình tròn là một hình học sáng tạo hoàn hảo nhất, không có điểm bắt đầu hay điểm kết thúc, không có cạnh cũng không có góc. Các vòng tròn biểu thị, đại diện cho sự thống nhất, trọn vẹn và vĩnh cửu.
Chiếc nhẫn mà chúng ta đeo cho nhau vào ngày cưới, có hình tròn đó các bạn ạ. Tất nhiên để đeo vừa vào ngón tay thì chiếc nhẫn phải có hình dáng tròn tròn rồi, nhưng nó cũng ngụ ý cho sự vĩnh cửu, răng long đầu bạc của các cặp đôi đấy.
Đối với Triết học Thiền Phật Giáo (Thiền Tông), một vòng tròn tượng trưng cho sự giác ngộ và đắc đạo các lý tưởng, nguyên tắc cơ bản nguyên thủy nhất của tạo hóa. Trong các ký tự cổ Trung Quốc, vòng tròn còn biểu thị cho thiên đàng.
Ngoài ra hình tròn còn là biểu tượng cho sự bảo vệ. Nếu để ý các bộ phim về phù thủy, tâm linh như Harry Porter, Charmed (Phép thuật),.. thì khi các nhân vật đứng trong 1 vòng tròn được làm phép sẽ được bảo vệ khỏi quỷ dữ, che chắn khỏi những nguy hiểm siêu nhiên từ bên ngoài.
Vòng tròn có mối liên hệ lâu dài với mặt trời và Trái đất cũng như các vật thể vũ trụ khác. Đó là lý do tại sao hình tròn có thể mang lại cảm giác kỳ diệu và bí ẩn.
Trong thiết kế, vòng tròn có rất nhiều cách sử dụng khác nhau. Tại sao chúng ta rất hay thấy các hình tròn trong thiết kế Logo, thiết kế Website hay Infographic? Bởi vì vòng tròn rất nổi bật, trọn vẹn nhưng vô cùng tự nhiên. Hình tròn có thể đại diện cho những chuyển động quay, lăn liên tục.
Những thứ mà bạn có thể liên tưởng tới hình tròn:
- Sự yêu thương, vĩnh cửu
- Trí thức
- Sự chuyển động (bánh xe)
- Bí mật, những ma thuật huyền bí
- Nữ giới, nữ tính.
- …
Một số thương hiệu có Logo hình tròn:
2. Ý nghĩa của hình vuông, hình chữ nhật trong thiết kế
Hình vuông đại diện cho sự vững chắc, đáng tin cậy và được sử dụng làm biểu tượng cho thế giới vật chất. Trong Ấn Độ giáo, hình vuông đại diện cho trật tự vũ trụ và sự cân bằng của các mặt đối lập. Đối với người Mỹ bản địa, hình vuông đại diện cho sự trường tồn, một nơi cư trú, cư ngụ an toàn. Trong tập phim X-Men: Day of Future Past, có một phân cảnh khi mà Magneto lôi phăng cái hầm trú ẩn nơi mà các thượng nghị sĩ, nhà khoa học và các nhân vật quan trọng khác lên khỏi mặt đất. Đoán xem cái hầm trú ẩn đó có hình dạng gì nào?
Hình vuông, hình chữ nhật xuất hiện rất nhiều trong đời sống và gần như ngày nào chúng ta cũng trông thấy chúng. Bảng hiệu, banner truyền thông, danh thiếp, tờ giấy, các bức tường và đồ nội thất, màn hình máy tính, điện thoại di động và máy ảnh cũng như nhiều vật dụng hàng ngày khác có hình vuông hoặc hình chữ nhật. Các đường thẳng và các góc của hai hình dạng này mang lại cảm giác đáng tin cậy và an toàn. Mọi người thường có sự liên tưởng mạnh tới hình vuông và hình chữ nhật với các tòa nhà do đó tại sao chúng mang lại cảm giác tin tưởng và uy quyền.
Những thứ mà bạn có thể liên tưởng tới hình vuông:
- Lòng tin, sự tin cậy
- Kỷ luật
- Sự ổn định
- Hòa bình, bình đẳng
- Sự bảo vệ, an toàn
- Trật tự và tính hợp lý
Một số thương hiệu sử dụng Logo hình vuông:
Sự quen thuộc khiến chúng ta mặc định cho khung thiết kế có hình dạng như vậy. Tuy nhiên do quá quen thuộc nên đôi khi chúng mất đi khả năng thu hút sự chú ý. Do đó khi tạo cho nó một chút nghiêng sẽ khiến thu hút hơn nhưng cũng đồng thời mất đi sự ổn định, kỷ luật vốn có. Như hình thang có 2 cạnh bên đấu vào nhau, mang ý nghĩa của sự tăng trưởng. Còn hình thoi thì mang lại cảm giác tốc độ (Logo của công ty dịch vụ chuyển phát DHL cũng có dạng hình thoi đấy).
3. Ý nghĩa của hình tam giác trong thiết kế
Lại nhắc về Pytago, ông đã cho rằng có hình tam giác với 3 cạnh, 3 điểm, 3 góc tạo ra sự liên kết chặt chẽ giữa 3 đại lượng, yếu tố. Ví dụ như Quá khứ – Hiện tại – Tương lai, Tinh thần – Tâm trí – Cơ thể.
Hình tam giác cũng mang lại cảm giác huyền bí, tâm linh. Từ thời trung cổ, hình tượng đôi mắt được lồng trong một hình tam giác tượng trưng cho ánh nhìn của Thiên Chúa ở khắp nơi, biết hết mọi sự vật sự việc, dõi theo loài người để phù hộ. Ngoài ra khi kết hợp vòng tròn bên ngoài và các hình tam giác nhỏ bên trong sẽ hình thành biểu tượng của sự triệu hồi trong các buổi lễ, nghi thức cúng tế huyền bí.
Tam giác là một hình tỏa ra năng lượng chuyển động và được liên kết với phương hướng dựa trên các đỉnh của chúng. Trong thiết kế, hình tam giác có thể được sử dụng thay cho mũi tên hoặc con trỏ. Nếu có hay nghe nhạc chắc bạn sẽ nhận ra nút “Play” ở mọi trình duyệt nghe nhạc đều có hình tam giác với đỉnh hướng về bên phải.
Một tam giác thẳng đứng mang lại cảm giác ổn định và cân bằng nhưng khi đảo ngược lại sẽ trông có vẻ mạo hiểm (đỉnh hướng xuống), mang lại cho mọi người cảm giác căng thẳng.
Hình tam giác cũng có thể được sử dụng để phá vỡ các thiết kế vuông truyền thống để tạo ra sự năng động và mới mẻ, chẳng hạn như kiểu dưới đây.
Theo Steven Bradley – một freelancer web design, đồng thời cũng là tác giả của cuốn sách “Design Fundamentals: Element, Attributes & Principles” đã nói rằng “Hình tam giác đại diện cho sự năng động căng thẳng, hành động và hung hăng. Hình tam giác có năng lượng và sự ổn định/bất ổn định của chúng có thể gợi sự xung đột hay sức mạnh bất định”. Nói cách khác, không như hình vuông, hình tam giác không hề tạo nên bất kỳ cảm giác thoải mái hay an toàn nào.” Đây cũng là lý do vì sao hình khối này cần được sử dụng đúng cách, đặc biệt khi nói đến việc thiết kế ra 1 cái Logo.
Cũng đã có khá nhiều thương hiệu lớn sử dụng hình khối tam giác trong thiết kế Logo và mang lại hiệu quả. Adidas có Logo hình tam giác lớn được tạo ra bởi các hình thang trắng đen xen kẽ trông giống như ngọn núi hay sự tăng trưởng của thương hiệu.
Logo của hãng Delta Air Lines là một hình tam giác thẳng đứng với 2 gam màu đỏ đậm nhạt chia nửa và khoảng trắng tạo ra biểu tượng của một chuyến máy bay đang chắp cánh bay lên.
Hay như logo của Google Play có biểu tượng như nút “Play” đơn giản.
Đặc biệt, khi bạn nhìn kỹ vào logo của FedEx, phần âm bản được tạo ra giữa chữ E và x có hình dạng gì nào? Đó chính là hình mũi tên, thể hiện được tính chất của thương hiệu.
Những thứ mà bạn có thể liên tưởng tới hình tam giác:
- Rủi ro, nguy hiểm
- Sức mạnh, sự hiếu chiến
- Cân đối, ổn định
- Định hướng chuyển động, động lực học
- Sự tiến triển, phương hướng và mục đích
- Hòa bình
- ….
KẾT LUẬN
Cấu trúc hình khối cơ bản là yếu tố thiết yếu trong tất cả các phương diện của bản thiết kế. Để tạo ra một thiết kế phù hợp với ngành hàng và nhóm đối tượng khách hàng, các Designer cần phải xem xét ý nghĩa của từng hình khối cơ bản đó và sức ảnh hưởng của nó đến tâm lý người dùng.
Nếu hình dạng được lựa chọn phù hợp chúng sẽ giúp truyền đạt đúng ý nghĩa mà không cần thêm một từ ngữ miêu tả nào. Ví dụ, trong trường hợp logo của một công ty tài chính, một trong những cách truyền đạt cảm giác tin tưởng và cân bằng là có thể sử dụng hình vuông hoặc hình chữ nhật để áp dụng cho logo.
Tâm trí con người đầy những bí mật và rất khó để đoán được những phản ứng nào có thể xảy ra. Tuy nhiên, khoa học tâm lý giúp các nhà thiết kế trang bị và lĩnh hội được cách thức hoạt động của bộ não, ít nhất ở mức độ cơ bản. Biết được tâm lý học của hình khối cơ bản sẽ giúp cho các nhà thiết kế có thể tạo ra các logo chuyên nghiệp, cùng với việc giải quyết các vấn đề về thiết kế giao diện người dùng cho sản phẩm web và di động.
Nếu bạn đang cần các khóa học giúp nắm vững các Nguyên lý trong thiết kế và vững tay trong việc tạo ra các Logo chuyên nghiệp thì tham khảo bên dưới nhé:
Nguyên lý thiết kế đồ họa:
https://keyframe.vn/khoa-hoc-offline/khoa-hoc-nguyen-ly-thiet-ke-do-hoa-9.html
Thiết kế Logo – Logo Creation:
https://keyframe.vn/khoa-hoc-offline/khoa-hoc-thiet-ke-logo-creation-62.html
One thought on “Tâm lý học của 3 hình khối cơ bản trong thiết kế”